ÖZET İÇİN DEVAMINA TIKLAYIN
YAŞAMIMIZDAKİ TEKNOLOJİK ÜRÜNLER
İnsanlar var
olduğu günden beri ihtiyaçlarını karşılamak için değişik araçlar icat etmişler.
İcatlar, toplumun ihtiyaçları sonucu
yapılır.
Bugünde
yaşamımızı kolaylaştıran bir çok teknolojik ürünü kullanırız.Kullandığımız bu
ürünlerin bir çoğu sanayide(fabrikalarda)
üretilir.
Bir sanayi
dalında bir maddenin, işlenerek kullanır hale gelmesi ile ilgili bilgi ve
sürece teknoloji
denir.
Teknoloji kullanılarak üretilen alet,
makine vb. araçlara teknolojik ürünler denir.
Televizyon,
çamaşır makinesi, elektrik süpürgesi, fırın, bulaşık makinesi, ütü, buzdolabı
gibi ürünleri evimizde kullandığımız teknolojik ürünlere örnek olarak
gösterebiliriz.
Teknolojik
ürünler sadece evde kullanılmaz.
Yaşamımızın
hemen hemen her alanında teknolojik ürünleri kullanırız. Sağlık, ulaşım,
iletişim (haberleşme), eğitim – öğretim, üretimde teknolojiden faydalanırız.
Bugün teknolojik
ürünler olmasaydı yaşantımız ne kadarda zor olurdu.Teknoloji yaşantımıza öyle
girmiş ki bu aletler olmadan yaşayamayız gibi geliyor insana. Yaşantımızın her
alanında teknoloji vardır.
Teknolojik gelişmeler,insanların
ihtiyaçlarını karşılamak için yapılmıştır.
EĞİTİM-ÖĞRETİM:
Bilgisayar,televizyon, vcd, dvd,
tepegöz, projeksiyon makinesi, ve akıllı tahtaları eğitim- öğretimde
kullandığımız teknolojik ürünlere örnek olarak gösterebiliriz.
Eğitim ve öğretimde
kullanılacak ürünlerde yaşanan gelişmeler eğitimde hızlanmayı ve başarının
artmasını sağlamıştır.
Üstelik böylece
eğitim öğretimde olanakları da yangınlaştırmıştır. Daha fazla bilimsel çalışma
yapılması olanağını doğurmuştur.
İLETİŞİM:
Teknolojinin en hızlı geliştiği alanlardan biriside
iletişimdir. İletişimde yaşanan hızlı gelişme iletişim araçlarını da değişimini
sağladı. İnsanlar ateş, duman, davul, haberci, telgraf,m telsiz, telefon gibi
iletişim araçlarını kullandıktan sonra günümüzde faks, cep telefonu, radyo,
televizyon , internet, elektronik postayı kullanmaya başlamıştır.
ULAŞIM:
İnsanların bir
yerden bir yere yaya veya atlarla ulaşırken daha sonra sırasıyla at arabaları,
ilk otomobiller ve kömürle çalışan trenler insan hayatına girdi. Günümüzde ise
ulaşımda hızlı teknolojik gelişmeler yaşandı. Bisiklet,otomobil, gemi, uçak,
metro kullanılmaya başlandı.
SAĞLIK:
Teknolojik
gelişmeler sağlık alanında da olmuştur. İnsanlığa birbirinden önemli bir çok
aletler sunulmuştur.Hastaneler artık adeta teknoloji üssü haline gelmiştir.
Tıbbi tahlillerde kullanılan cihazlardan tutunda tetkik ve muayenede kullanılan
bir çok alet insanlığın hizmetine sunulmuştur.
ÜRETİM:
Üretim alanında kullanılan araç-
gereçler de teknolojiyle birlikte gelişmiştir.Üretim alanında teknolojinin
geliştirdiği makineleri tarım ve sanayi aletleri olarak ayırabiliriz.Tarım ve
sanayi alanında geliştirilen ve kullanılan yeni aletler ve makineler hem
maliyeti düşürmüş hem de ürünü artırmıştır.
EV ALETLERİ:
Teknolojik gelişmeler evde bizi yalnız bırakmamıştır. Televizyon, çamaşır makinesi, elektrik süpürgesi, fırın, bulaşık makinesi, ütü, buzdolabı gibi ürünler yaşamımızı kolaylaştırmış ve yaşamımızın vazgeçilmezi hâline gelmiştir.
ZAMANIN ÖLÇÜLMESİ
SAAT
İnsanlar daha ilk çağda bile zamanı ölçme
gereği duymuşlardır.İnsanlar günlük yaşamlarını planlarken zamanı verimli
kullanmaya dikkat etmişlerdir.Bunun içindir ki zamanı gösteren araçlar
yapmışlardır.
Eskiden saatler çok
pahalı olduğu için valiler illerine, herkesin saati öğrenmesi için saat
kuleleri yaptırmıştır.
Önceleri doğadan yararlanılmış Güneş Saati ve Su Saatleri
yapılmıştır.Daha sonraları Kum Saatleri
geliştirilmiştir.
GÜNEŞ SAATLERİ:
İlk saatler güneş saatleriydi. Özel
olarak hazırlanmış bir milin gölgesinin, Güneş’in görünen hareketine uygun
olarak yine özel olarak hazırlanmış mermer, taş veya madeni bir zemin (kadran)
üzerindeki hareketine göre zamanın ölçülmesine yarayan araçlardır.
Ancak güneş saatleri özellikle güneşin görünmediği
zamanlarda işe yaramıyordu.Bol güneşli ülkelerde ve gündüzleri
kullanabiliyordu.
SU SAATLERİ:
Güneş
saatleri kadar eskiye dayanan , ancak tam zamanı bilinmese de ilk tipleri Mısır’da
bulunan su saatleri, dibinde delik bulunan kovanın boşalması ve dolmasıyla
zamanı gösterir. Su saati bir kaptan diğerine akan bir sudan oluşuyordu. Kap
üzerinde yapılan işaretler suyun seviyesine göre zamanın belirlenmesini
sağlıyordu.
Güneş saatleri
belirli bir zamanı gösterirken , su saatleri ne kadar zaman geçtiğini de
gösteriyordu. Bu nedenle su saatleri saatin ölçümünün gerçek başlangıcı
sayılabilir.
Su saatleri
sade olmalarına rağmen sorunluydular. Soğuk bölgelerde suyun akışkanlığının azalması ya da deliğinin
tıkanması, suyun sabit olmaması gibi sorunları vardı.
KUM SAATLERİ:
Kum saatleri,
zamanın geleneksel sembolüdür.
Kum saatinde
birbirine benzeyen iki bölmeden oluşuyordu. Bu iki bölme çok dar bir boğazla
birbirine bağlıydı.saatlerde kumun yanı
sıra bazen pudra haline getirilmiş yumurta kabuğu, civa yada ince toz mermer de
kullanılmıştır.
Kum saatini Çinliler uzun süre kullanmışlardır.
16. yüzyıldan günümüze bu saatler sürekli zamanı ölçmek için
değil, belirli bir sürenin başlangıcını ve bitişini göstermek için
kullanılmıştır.
Kum saati uzun
bir dönem boyunca küçük zaman aralıklarının ölçülmesinde kullanılmıştır.
Bugün hâlâ ahçılar
yumurta kaynatırken kum saati kullanıyorlar.
MUM SAATLERİ:
Bunun yanında zamanı öğrenmek için
işaretli mumlarda kullanılmıştır.Uzun mumlar üzerine birbirinin aynı çentikler
atılmış. Yakılan mumların bu çentiklere kadar erimesi ve her bir çentiğin
belirli bir zamanı göstermesi esasına dayanıyordu.
ATEŞ SAATİ
Zamanın ölçülmesi için değişik yöntem
arayışlarıyla yapılan birçok deneme arasında ateş saati de bulunuyor. Petrol
lambasının alevi ile çalışan saat mekanizmasında, tüketilen yağın bölmeli bir
saydam kapta izlenmesi ya da kısalan mumun gölgesinin, arkadaki bir cetvel
üzerindeki boyuna göre saatler belirleniyordu.
Değişik türleri olan ateş saatleri alarm saati olarak bile
kullanılıyordu. İstenen saat yerine iple bağlanan iki küçük ağırlık, alev ipi
koparınca bakır bir yüzeye düşüp ses çıkarıyordu.
MEKANİK SAATLER:
Bu tür saatlerdeki ağırlığın asılı olduğu ipi ya da zinciri kısa aralıklarla tutan ve bırakan bir düzendir.
Bu düzen modern saatlerin de ortak özelliğidir:
İlk mekanik
saatler, saati göstermek için değil de duyurmak için yapılmışlardır.
Zamanı tam ve doğru gösteren saat 19. yüzyılda yapıldı.Bugün
kullandığımız mekanik saatlerin temeli Peter ve
daha sonra da Harrison tarafından atılmıştır.
Saat,
icadından sonra zaman içinde geliştirilmiş, değişik türleri ortaya
çıkmıştır.Önceleri salınımlı(sarkaçlı) saatler, kurmalı saatler kullanılırken
günümüzde yaygın olarak pilli ve dijital saatler kullanılmaya başlamıştır.
Günümüzde
artık duvarlarda, kolumuzda, masa üstlerinde, cep telefonlarında ve
bilgisayarlarda pek çok yerde saati görmek mümkündür.
KUVARS SAATLER
1920′lerde kuvars kristalli saatin
bulunması, zaman ölçümünde yeni bir çığır başlatmıştır. Enerjisini bir yıl ya
da daha uzun ömürlü pilden sağlayan bu saatlerin kurulmasına gerek yoktur.
Kuvars
kristalinin titreşimleriyle 24 saatlik bir gün milyonda bir saniyelik aksamayla
belirlenebiliyordu. Ancak, kuvars kristali elektrik akımının etkisiyle bir süre
sonra mekanik özelliklerini değiştirdiği için başlangıçta çok hassas olan
saatler birkaç ay sonra geri kalmaya başlarlar.
Kuvars
saatler hassasiyetleri ve fiyatları ile piyasaya hakim olsalar da, daha hassas
ve bu hassaslığı uzun süre koruyabilecek saatlere duyulan ihtiyaç arayışları
devam ettirmiştir.
TAKVİM
İnsanlar
zamanı bir bütün olarak görebilmek için takvimi geliştirdiler.Zamanı gün,
hafta, ay, yıl ve yüzyıl gibi dönemlere böldüler.
Zamanın gün ay ya da yıl
gibi parçalara bölünüp düzenli bir sırayla gösterildiği çizelgeye takvim denir.
Takvimi
zamanımızdan 6000 yıl önce Mısırlılar bulmuştur. Mısırlılar Güneş yılını esas
alan takvimi bulup kullanmışlar. Sümerliler ise ay yılını esas alan takvimi
bulup kullanmışlardır.
Dünya’nın Güneş etrafındaki dönüş süresini esas alan takvime
Güneş takvimi(365 gün 6 saat), Ay’ın kendi etrafında dönüş süresini esas alan
takvime de Ay takvimi (354 gün) oluşturulmuştur.
Her toplum kendi takvimini oluştururken kendileri için önemli saydıkları bir günü başlangıç olarak kullanmıştır.
Bugün kullanılan
takvim çeşitleri:
- Masa takvimi
- Cep takvimi
- Duvar takvimi
Türklerin
Kullandıkları Takvimler:
1. 12 Hayvanlı Türk
Takvimi
2. Celali Takvimi
3. Hicri(Hicret)
Takvimi
4. Rumi Takvim
5. Miladi(Milat)
Takvim
12 Hayvanlı Türk
Takvimi: Türklerin kullandığı en eski takvimdir. Güneş yılını esas alır. Bu takvimde her yıl bir hayvan adıyla
anılıyordu.
12 Hayvanlı Türk Takvimi
Celali Takvimi:
Büyük Selçuklular zamanında Melik Şah tarafından hazırlatılan bu takvim, güneş yılına göre hazırlanmıştı.
Hicri(Hicret)
Takvimi: Başlangıç olarak Hz. Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicret ettiği
622 yılını esas alır. Dini günleri belirlemede bu takvimi kullanmaktayız. Ay yılını esas alır.
Yılbaşı 1 marttır. 1 yıl 354 gündür.
Rumi Takvim:Osmanlı
devletinde resmi ve mali işlerde kullanılmak üzere 19. yüzyıl başlarından
itibaren yürürlülüğe giren takvimdir. Güneş
yılını esas alır.Yılbaşı 1 marttır. 1 yıl 365 gündür.
Miladi(Milat) Takvim:
1926’dan beri kullandığımız takvimdir. Güneş yılını esas alır. Temeli Mısırlılara dayanır. Miladi takvim
Hz. İsa’nın doğuşunu sıfır olarak kabul eder.
Osmanlı Devleti hem Güneş hem de Ay yılına göre hazırlanmış takvimler
kullanılırdı.
Hicri Takvimle Miladi
Takvim Arasındaki Farklar:
Hicri Takvim Ay yılını, Miladi takvim Güneş Yılını esas
alır. Bu yüzden ikisi arasında 11 gün fark vardır.
Başlangıç tarihleri farklıdır. Hicri takvimde başlangıç
tarihi Hazreti Muhammed’in Mekke’den Medine’ye hicret ettiği tarih olan 622
yılıdır. Miladi takvim ise başlangıç Hazreti İsa’nın doğum tarihini “0” olarak
kabul eder.
26 Aralık 1925 tarihinde kabul edilen kanunla hicri ve Rumî takvim kaldırılarak yerine Miladi takvim, alaturka saat yerinede uluslararası saat kabul edildi.
DÜNDEN BUGÜNE TEKNOLOJİ
Kullanmakta olduğumuz teknolojik ürünler zaman içinde
teknoloji sayesinde gelişmiştir.Bugün kullandığımız teknolojik araçlar bilim
adamlarının merak, ihtiyaç ve araştırmasıyla gerçekleşmiştir.
Dünden Bugüne
İletişim:
Eski zamanlarda insanlar davul boru, güvercin, duman gibi
iletişim araçlarını kullanırlardı.
Yazı icat edildikten
sonra, insanlar taş, kağıt, tablet, üzerine yazı yazarak iletişim kurdular.
Günümüzde telefon, internet, gazete, televizyon, radyo,
mektup, telgraf, teleks(faks) gibi iletişim araçları kullanılmaktadır.
Yurdumuzda ilk telgraf hattı 1855’te Edirne- Şumnu(bugün
Bulgaristan sınırları içinde) arasında kuruldu.
Amerikalı bir ressam olan Samuel Morse, bilimle de uğraştı
ve Morse alfabesi denilen alfabeyi geliştirdi.Mors alfabesiyle telgrafta
haberler iletilmeye başlandı.
Günümüzde en yaygın
kullanılan iletişim aracı telefondur.Telefon, 1876 yılında A. Graham Bell tarafından icat edildi.
Telefonun gelişmesi ver yaygın kullanılması ile telgraf ve
mektupla iletişim azalmıştır.günümüzde artık internet ağı üzerinden elektronik
posta yolu ile iletişim sağlanır.
TELEVİZYON
İskoçyalı
mucit John
Logie Baird 1925 yılında ilk canlı televizyon yayını
yaparak gösterdi.
1956
yılında ABD’de
renkli televizyon dönemi başladı.
1968
yılında TRT
yayınlarına siyah-beyaz olarak
başladı.
1982
yılında Türkiye’de televizyon renkli
yayınlarına başlandı.
1990
yılında Türkiye’de ilk özel kanal
yayınlarına başlandı.
1994
yılında İlk Türk uydusu Türksat uzaya
fırlatıldı.
Bilgisayar ve İnternet:
Bilgisayar tarihi
gelişimi içerisinde 1980 yıllarda resmi kurumlar ve işyerlerine girmiştir.1990
yıllarda ise evlere girmeye başlamıştır.Türkiye’de 1995
‘li yıllardan sonra internetin yaygınlaşmasından sonra hızla evlerde internete bağlı bilgisayarlar
yaygınlaşmaya başladı.
Haberleşme, ticaret, kamu hizmetleri birçok temel işlevler
artık internet ortamında yapılacaktır.
Bilgisayar ve İnternetin Faydaları:
1.
Öz güvenini sağlar.
2.
Öğrenmesi için güvenli bir ortam hazırlar.
3.
Eğitim CD’leri ve uygun programlarla
bireysel ihtiyaçlara cevap verir.
4.
İnternet ortamında ve çeşitli cd’lerle zengin
bilgi kaynaklarına doğrudan
ulaşmamızı sağlar.
5.
Bilgileri hızlı bir şekilde anlamamıza ve
kavramamıza yardımcı olur.
6.
Eğitim cd’leri ile derlerimize yardımcı olur.
7.
Hayal gücümüzü ve yaratıcı düşüncemizi
geliştirir.
8.
Elde ettiğim bilgileri kolayca yazıya
dönüştürür, yazıdaki hataları
değiştirebilir ve bu bilgileri saklayabilme imkanı verir.
9.
Aşırıya kaçmamak şartıyla eğlenceli vakit
geçirmemiz için oyun arkadaşlığı
yapar.
Zararları:
FSağlığımızı
bozar.Yaydığım radyasyon
özellikle gözlerimizi etkiler.Ayrıca çok uzun
süreli kullanımlarla tuşlarım parmaklarımızdaki sinirleri zayıflatarak felce
yol açar.
FHareketsizliğe
neden olduğu için bedensel
gelişimimizi etkiler.
FBağımlılık
yaparak ailemizle ve
arkadaşlarımızla olan
ilişkilerimizi koparır.
Fİnternette
yaşımıza uygun olmayan zararlı
içeriği bulunan sitelere girersek
psikolojik ve sosyal rahatsızlıklar meydana getirir.
KİL TABLETTEN KAĞIDA:
Bundan binlerce yıl önce insanlar duygu, düşünce ve
bilgileri önce kil tabletlere, sonra papirüse daha sonra da parşömene yazdılar.
İnsanlar tarih boyunca çok değişik maddeleri kullandıktan sonra kağıdı
buldular.
Çin’de yapılan arkeolojik kazılarda 2200 yıl öncesine ait
kağıt kalıntıları bulunmuştur.Kağıt Çin imparatorunun danışmanı olan T’sai Lun tarafından bulunmuştur.
DÜNDEN BUGÜNE ULAŞIM
Ulaşımda ilk gelişme atın evcilleştirilmesiyle
oldu.At hem sırtında insan hem de yük taşıyor hem de kızak gibi arabaları
taşıyordu.
Ulaşımda ikinci önemli gelişme tekerleğin
bulunması ile oldu. Tekerleğin zaman içinde istek ve ihtiyaçlarına göre
geliştirilmesi ile ulaşımda kullanılmaya başlandı.Tekerleğin bulunmasından
sonra at arabaları bulundu.
18. yüzyılda
buhar makinesinin bulunması lokomotif ve daha sonra vapurların yapılmasına
neden oldu.
İlk raylar
ağaçtan yapılmıştır.Daha sonraki zamanlarda demir kullanılmaya başlanmıştır.
Önce buharlı trenler kullanılmaya başlanmış, bunu zamanla
dizel ve elektrikli trenler izlemiştir.
Günümüzde en
güvenilir ulaşım aracı olarak tren kullanılmaktadır.
Osmanlı devleti zamanında Anadolu’da ilk demiryolu 1866
yılında İzmir-Aydın arasında
yapılmıştır.
TRAMVAY
Şehirler içinde yere döşenmiş raylar üstünde hareket eden, elektrikle
işleyen taşıma aracıdır.
TROLEYBÜS:
Şehirlerde elektrikle işleyen otobüslere verilen addır.Troleybüslerin
gittiği yerler, ancak elektrik akımı veren tellerin olduğu yerlerdir.
METRO:
Büyük şehirlerdeki yoğun trafik sıkışıklığı bakımından
kolaylık sağlamak amacıyla yeraltında çalışan elektrikli trenler metro diye isimlendirilir.
Eskiden küçük şehirlerde yada kasabalarda binek olarak
kullanılan atla çekilen araba.
OTOMOBİL:
Günlük yaşantımızda en çok kullandığımız ulaşım aracı
otomobildir. İlk otomobiller buharla işleyen taşıt araçları idi.Bugünkü otomobiller
ise benzin gibi akaryakıtla çalışmaktadır.
BİR ÜRÜN TASARLARKEN:
Birçok icat,
insanların ihtiyaçlarından ortaya çıkmıştır.Teknolojik ürünlerdeki gelişmelerin
nedeni de ihtiyaçlardır.
Ürün tasarlarken
aşağıdaki aşamalar izlenmelidir:
1.
Hangi ihtiyaca yönelik ürün tasarlayacağınıza
karar verin.
2.
Yaralanacağınız kaynakları belirleyin, bilgi
toplayın.
3.
Kullanacağınız malzemeleri belirleyin ve temin
edin.
4.
Projenizi yapmak için kendinize çalışma planı
hazırlayın.
5.
Projeniz süresince öğretmeninizle ya da
büyüklerinizle görüşün. Projenizi hazırlayın, proje
raporunuzu oluşturun.
6.
Projenizi öğretmen ve arkadaşlarınıza sunmadan
önce denemeler yapınız.
TEKNOLOJİK ÜRÜNLERİ KULLANIRKEN DİKKAT
EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR:
FTeknolojik
ürünler bizlere faydalıdır, ancak
yanlış kullanıldığında zarar da verebilir.
FTelevizyon ve
bilgisayar uzun süre
kullanıldığında sağlığımıza zarar verebilir.
FElektrikli ev
aletleri yanlış kullanıldığında
kazalara, elektrik çarpmalarına ve yangınlara sebep olur.
FArabalar kurallara
uygun kullanılmadığında
trafik kazalarına neden olur.Trafik kazaları en çok insan
kaybına sebep olan olaydır.
FBaşımıza
gelecek kazalarda acil yardım
kuruluşlarına haber vermeliyiz.
